Βιοψία προστάτη
Βιοψία προστάτου κατευθυνόμενη υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση
Η βιοψία του προστάτου είναι μία εξέταση που διενεργείται ώστε να ληφθούν μικρά κομματάκια (ιστοτεμάχια) προστατικού ιστού, τα οποία μελετώνται με το μικροσκόπιο και με ειδικές χρωστικές τεχνικές επεξεργασίας από τον παθολογοανατόμο, για τη διάγνωση ή τον αποκλεισμό του καρκίνου του προστάτου.
Η εξέταση αίματος του PSA, η δακτυλική εξέταση από το ορθό και το διορθικό υπερηχογράφημα του προστάτου δεν μπορούν να διαγνώσουν τον καρκίνο του προστάτη. Μπορούν μόνο να θέσουν την υποψία ύπαρξης κακοήθειας του προστάτη. Δεν υπάρχει μέχρι σήμερα κάποια εξέταση εκτός από την βιοψία, η οποία να θέτει τη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη, ούτε αιματολογική αλλά ούτε και απεικονιστική (πχ αξονική τομογραφία).
Της βιοψίας προηγείται η σωστή προετοιμασία του εντέρου με υποκλυσμό και η λήψη προληπτικής αντιβίωσης από τον ουρολόγο. Τα αντιπηκτικά φάρμακα (όπως πχ Salospir, Sintrom, Pradaxa, σκευάσματα με τη δραστική ουσία κλοπιδογρέλη, Iscover, σκευάσματα με τη δραστική ουσία τικλοπιδίνη, Aspirin κλπ) πρέπει να διακόπτωνται νωρίτερα κατόπιν οδηγιών του ουρολόγου για την ασφελέστερη για τον ασθενή διενέργεια της εξέτασης.
Η εξέταση εκτελείται υπό καθοδήγηση με ειδική λεπτή κεφαλή υπερήχου από το ορθό, ώστε να αναγνωρίζονται οι ανατομικές ζώνες του οργάνου. Κατά τη βιοψία λαμβάνονται ιστοτεμάχια από όλα τα μέρη του προστάτου (συστηματικές βιοψίες) με τη χρήση λεπτής βελόνης, τα οποία στη συνέχεια τοποθετούνται σε δοχεία βιοψίας (ξεχωριστά από την κάθε περιοχή για να γνωρίζουμε σε ποιο ακριβώς σημείο υπάρχει η κακοήθεια). Αυτά, στέλνονται στον παθολογοανατόμο, ο οποίος θα μελετήσει εάν υπάρχει καρκίνος ή κάποια προκαρκινωματώδης κατάσταση.
Η διάρκεια της διορθικής βιοψίας είναι συνήθως γύρω στα 30-40 λεπτά της ώρας.
Ο παθολογοανατόμος εκτιμά την έκταση του καρκίνου σε κάθε τεμάχιο βιοψίας συνήθως ως ποσοστό του μήκους του τεμαχίου. Επίσης, ο παθολογοανατόμος προσδιορίζει την πιθανή βιολογική επιθετικότητα του όγκου δίνοντας μια αριθμητική τιμή κατάταξης μεταξύ 1-5 για την πιο εκτεταμένη διάταξη (pattern) του όγκου σε κάθε τεμάχιο βιοψίας και μια δευτερεύουσα τιμή για το επόμενο πιο κυρίαρχη εικόνα του καρκίνου του προστάτη στο δείγμα. Τα αποτελέσματα μπορούν να παρουσιαστούν ξεχωριστά (για παράδειγμα 4 + 3) ή το άθροισμα των δύο, στη συγκεκριμένη περίπτωση με τον αριθμό 6. Αυτό το σύστημα βαθμολόγησης επινοήθηκε από έναν παθολόγο που ονομάζεται Gleason και ως εκ τούτου αναφέρεται ως Gleason σκορ. Η απόδοση ενός Gleason σκορ σ’ ένα δείγμα καρκίνου του προστάτη είναι σχετικά υποκειμενική διαδικασία και εξαρτάται από την ικανότητα και την εμπειρία του παθολογοανατόμου.
Μία αρνητική βιοψία δεν αποκλείει πλήρως την ύπαρξη καρκίνου, αφού το 30% των ανδρών με αρχική αρνητική βιοψία θα αποδειχθεί ότι έχει τελικά καρκίνο στον προστάτη σε επόμενη βιοψία.
